Thái Nguyên nâng tầm văn hóa trà với du lịch cộng đồng kết hợp trải nghiệm nông nghiệp

Với tình hình du lịch trong nước đang dần được phục hồi, Thái Nguyên đã bắt đầu khởi động và phát triển loại hình du lịch cộng đồng, nông nghiệp gắn với văn hóa trà và hàng loạt những loại mô hình du lịch trải nghiệm nông nghiệp khác.

Được biết, tỉnh Thái Nguyên sẽ tập trung nguồn lực hỗ trợ phát triển các điểm du lịch cộng đồng gắn với văn hóa trà theo Đề án phát triển du lịch giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Ngoài ra, các hộ dân cũng đang dần phát triển những hộ lưu trú homestay với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương. Cùng trò chuyện với bà Nguyễn Thị Mai, Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên để tìm hiểu về tầm nhìn đằng sau kế hoạch này, đồng thời biết thêm về những hoạt động nổi bật sắp tới của Thái Nguyên nhé.

Do có thổ nhưỡng và khí hậu phù hợp, cây chè tại Thái Nguyên phát triển tốt và cho ra những sản phẩm trà thơm ngon nổi tiếng cùng chất trà đặc biệt. Thái Nguyên hiện nay có 6 vùng chè đặc sản gồm: Tân Cương, La Bằng, Trại Cài – Minh Lập, Tức Tranh, Phú Ninh.

Trong đó, vùng chè Tân Cương đã đón hàng trăm nghìn lượt khách hằng năm. Du khách được giới thiệu về lịch sử cây chè, văn hóa trà; được trực tiếp tìm hiểu, tham gia quy trình sản xuất, tạo thành phẩm và trải nghiệm văn hóa bản địa. Cũng vì thế, Festival Trà Thái Nguyên – Việt Nam bắt đầu được tổ chức tại vùng chè Tân Cương. Với những hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch hấp dẫn và mang tính cộng đồng, Festival Trà Thái Nguyên đã góp phần bảo tồn, phát huy các giá trị vật thể, phi vật thể của trà Thái Nguyên; thúc đẩy sự phát triển của ngành chè Việt Nam nói chung, tỉnh Thái Nguyên nói riêng.

Thấy rõ được vị trí, vai trò của cây chè và văn hóa trà trong phát triển du lịch, tỉnh Thái Nguyên đã xác định việc phát triển du lịch gắn với văn hóa trà làm một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đề án phát triển du lịch tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2021 – 2025, định hướng đến năm 2030 với các sản phẩm du lịch gắn với văn hóa trà như du lịch cộng đồng; du lịch nông nghiệp; du lịch lịch sử, văn hóa, tâm linh; du lịch sinh thái nghỉ dưỡng, …

Dựa theo mục tiêu phát triển này, người dân Thái Nguyên được các hợp tác xã hỗ trợ về nguồn lực, kinh phí, tập huấn kiến thức, kỹ năng để vừa sản xuất chế biến, vừa quảng bá sản phẩm của mình tới du khách. Các cơ sở sản xuất chè, hợp tác xã chè như HTX Tâm Trà Thái, HTX chè Hảo Đạt,… đã trở thành mô hình tiêu biểu, đầu tư vào các cơ sở hạ tầng như khu trưng bày, sản xuất và homestay,…

Việc phát triển du lịch gắn với văn hóa trà đã góp phần đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, đồng thời quảng bá thương hiệu trà Thái Nguyên đến đông đảo du khách trong và ngoài nước. Thương hiệu trà Thái Nguyên giờ đây không chỉ là sản phẩm nông nghiệp, mà đang từng bước trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng riêng có của tỉnh Thái Nguyên, tạo lợi thế cạnh tranh để thu hút khách du lịch.

Như chúng ta đã biết, du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, có tính liên ngành. Do đó, để phát triển du lịch cộng đồng, nên dựa vào những giá trị cốt lõi như văn hóa cộng đồng địa phương để có các định hướng, đầu tư phát triển về cơ sở vật chất, hạ tầng, phát triển sản phẩm du lịch, thực hiện đào tạo nguồn nhân lực tạo lên một tổng thể chung và hoàn chỉnh.

Thái Nguyên là vùng đất có truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời, có tiềm năng phong phú về du lịch tự nhiên và nhân văn với trên 1.000 di tích lịch sử văn hoá và danh lam thắng cảnh. Thái Nguyên hiện có 17 di sản văn hóa phi vật thể của đồng bào các dân tộc thiểu số được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, thuộc 5 loại hình, gồm: nghệ thuật trình diễn dân gian, nghề thủ công truyền thống, lễ hội truyền thống, tập quán xã hội và tín ngưỡng, tri thức dân gian. Đây là nguồn tài nguyên quý giá để phát triển du lịch bền vững, đặc biệt là khai thác, phát triển du lịch cộng đồng.

Trong thời gian qua, hoạt động du lịch cộng đồng, nông thôn gắn với văn hóa trà và văn hóa các dân tộc trong tỉnh đã từng bước được đầu tư, khai thác và hình thành một số sản phẩm du lịch. Người dân cũng đã bắt đầu có tư duy làm du lịch, khai thác tiềm năng du lịch tự nhiên, tiềm năng du lịch văn hóa, đầu tư phát triển du lịch. Ngoài ra, còn có một số địa điểm khác trong tỉnh nơi có tài nguyên du lịch sinh thái, trải nghiệm thu hút du khách cũng đã có nhiều hộ gia đình đầu tư phát triển dịch vụ homestay.

Tuy nhiên, mô hình du lịch cộng đồng ở đây còn tồn tại một số hạn chế nhất định. Đó là sự thiếu chuyên nghiệp trong cách làm du lịch của các hộ dân, cách quảng bá du lịch thu hút du khách, cơ sở vật chất phục vụ cho du lịch còn thiếu; chưa xây dựng được sản phẩm du lịch đặc trưng mang màu sắc của cộng đồng địa phương, nhân lực phục vụ còn hạn chế về trình độ, các hộ dân còn thiếu sự liên kết, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình làm du lịch…

Hiện nay, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang tập trung tham mưu triển khai thực hiện Quyết định số 05/2022/QĐ-UBND ngày 04/4/2022 của UBND tỉnh Thái Nguyên quy định về thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2022 – 2025. Trong đó, nguồn ngân sách tỉnh hỗ trợ tối đa 25 tỷ đồng đối với 5 điểm du lịch cộng đồng. Cụ thể sẽ tập trung hỗ trợ kinh phí lập dự án, đầu tư hạ tầng; xây dựng và phát triển sản phẩm du lịch; tập huấn, bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực du lịch và hỗ trợ tuyên truyền quảng bá, xúc tiến du lịch.

Trong quá trình đô thị hóa và hiện đại hóa, nhu cầu du lịch về những vùng quê nông thôn bình dị, không khí trong lành, cảnh quan thiên nhiên gắn với các giá trị văn hóa truyền thống đang tạo nên sức hút đặc biệt đối với khách du lịch, nhất là du khách sinh sống ở vùng đô thị. Với mong muốn phát triển du lịch cộng đồng theo hướng bền vững, tỉnh Thái Nguyên xác định phát triển du lịch cộng đồng tại địa phương luôn gắn liền với phong trào xây dựng nông thôn mới. Bên cạnh đó, tỉnh cũng định hướng phát triển du lịch cộng đồng gắn với nông nghiệp nông thôn bền vững, phát triển kinh tế gắn với phát triển tiềm năng du lịch sinh thái, sản phẩm du lịch nông nghiệp phải gắn với các sản vật được sản xuất tại địa phương, gắn với chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” (OCOP) mang thương hiệu của địa phương góp phần nâng cao thu nhập và sinh kế của người dân.

Đến nay, mô hình du lịch cộng đồng, nông nghiệp gắn với văn hóa trà đã được hình thành, phát triển ở nhiều địa phương. Bên cạnh việc sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm chè, nhiều cơ sở sản xuất chè đã đầu tư chỉnh trang những nương chè đẹp, phát triển thêm các dịch vụ du lịch đáp ứng nhu cầu của du khách. Ngoài các mô hình du lịch cộng đồng gắn với văn hóa trà, tại Thái Nguyên còn xuất hiện nhiều mô hình du lịch trải nghiệm nông nghiệp khác như: Mô hình trải nghiệm vườn cây ăn trái, mô hình du lịch nông nghiệp gắn với cảnh quan sinh thái hồ Ghềnh Chè…

Tại các điểm du lịch cộng đồng có tài nguyên du lịch tự nhiên và văn hóa thu hút du khách đã có nhiều hộ gia đình đầu tư xây dựng homestay, phát triển dịch vụ lưu trú, ăn uống; nhiều hợp tác xã và cơ sở sản xuất chè đã xây dựng được khu vực chế biến, khu vực trưng bày giới thiệu và bán các sản phẩm trà, không gian thưởng trà rộng rãi, đảm bảo phục vụ các đoàn khách đông người đến tham quan, trải nghiệm. Mô hình du lịch cộng đồng tại Thái Nguyên đã có sức lan tỏa, tạo được sự đồng thuận của người dân tham gia làm du lịch. Tới đây, du khách có thể trải nghiệm đời sống sinh hoạt, sản xuất, phong tục của đồng bào dân tộc, tìm hiểu văn hóa trà và các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, đồng thời di chuyển thuận lợi đến những điểm du lịch lân cận.

Những năm trước đây khi du lịch cộng đồng ở Thái Nguyên chưa phát triển, người dân địa phương chỉ quen với sản xuất nông nghiệp mà chưa được trang bị các kỹ năng phục vụ du lịch, chưa tận dụng hết lợi thế để thu hút khách. Chính quyền địa phương đã tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân thay đổi tư duy sản xuất, tăng cường tập huấn, bồi dưỡng cho bà con về kỹ năng làm du lịch cộng đồng, đồng thời tận dụng mọi nguồn lực, khuyến khích bà con nông dân áp dụng triển khai nhiều mô hình kinh tế, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào trong sản xuất, phát triển các dịch vụ tham quan, trải nghiệm, phát triển mô hình du lịch cộng đồng, nông nghiệp nông thôn.

Hàng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh và các trường, cơ sở đào tạo về du lịch tổ chức các lớp tập huấn về du lịch cộng đồng cho cán bộ xã, các hộ kinh doanh, hợp tác xã, người dân tại các khu, điểm du lịch đang hoạt động du lịch cộng đồng và tại các địa phương có tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp nông thôn nhằm nâng cao nhận thức và trình độ chuyên môn nghiệp vụ nguồn nhân lực tại chỗ trong phát triển du lịch.

Trong thời gian tới, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương mở các lớp tập huấn về kỹ năng giao tiếp và quản lý cho người dân tại các điểm phát triển du lịch cộng đồng để họ tham gia có hiệu quả vào các hoạt động du lịch cộng đồng một cách chuyên nghiệp. Xác định phát triển du lịch cộng đồng phải gắn với phát triển kinh tế địa phương, tôn trọng những giá trị văn hóa bản địa, giá trị cộng đồng thì du lịch cộng đồng mới phát triển đúng hướng và bền vững. Tỉnh Thái Nguyên khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân phát triển loại hình du lịch homestay phù hợp với phát triển kinh tế – xã hội của địa phương và có sự đầu tư phù hợp về cơ sở vật chất, từng bước nâng cao chất lượng phục vụ du khách.

Bức tranh du lịch Thái Nguyên ngày càng có thêm nhiều nét chấm phá mới, sự phát triển đa dạng của các loại hình du lịch đã chạm tới nhu cầu của thị trường. Đặc biệt, việc định hình các tour, tuyến, điểm du lịch cộng đồng và sinh thái gắn với sản phẩm nông nghiệp đã tạo được sức hút đối với du khách trong bối cảnh hiện nay. Những định hướng và quyết sách của Chính phủ, sự phối hợp nhịp nhàng của các địa phương cùng sự năng động, sáng tạo của người dân sẽ góp phần phát triển loại hình du lịch cộng đồng nông nghiệp nông thôn ngày càng thu hút, hấp dẫn du khách.

Sắp tới, chúng tôi sẽ đẩy mạnh công tác xúc tiến, quảng bá các điểm đến, sản phẩm du lịch và các chương trình kích cầu du lịch; chủ động liên kết, phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh tổ chức và đón các đoàn Famtrip từ các tỉnh, thành phố trong cả nước đến tham quan, trải nghiệm du lịch cộng đồng, nông thôn. Đồng thời, chúng tôi cũng sẽ tổ chức các sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch để thu hút đầu tư phát triển du lịch; tăng cường đẩy mạnh ứng dụng công nghệ 4.0 trong quảng bá và truyền thông về du lịch. Đặc biệt, các cuộc thi thiết kế Biểu trưng (Logo), Khẩu hiệu (Slogan) và thiết kế sản phẩm lưu niệm, quà tặng du lịch tỉnh Thái Nguyên sẽ được tổ chức trong năm nay nhằm quảng bá hình ảnh du lịch, góp phần thu hút và phát triển du lịch tỉnh Thái Nguyên ngày càng bền vững.

#Destination Inno là chuyên mục chia sẻ những chiến lược đổi mới sáng tạo, kế hoạch nổi bật của các điểm đến.

Tags: